11 Ocak 2014 Cumartesi

Zen ve Motosiklet Bakım Sanatı "Değerlerin sorgulanması"

Zen ve Motosiklet Bakım Sanatı roman, otobiyografi ve felsefi deneme türlerinin sınırlarını genişleten; bütün bir akılcılık geleneğini sorgulayan benzersiz bir "kült kitap."

Hikaye bir adamın, oğlu ve iki arkadaşıyla birlikte yaptığı uzun bir motosiklet yolcumuğundan oluşuyor.Yolcular, metalik-plastik yalnızlıkların hüküm sürdüğü, özdeki çirkinliklerin yapay bir "stil" cilasıyla kapatılmaya çalışıldığı Amerikan kentlerinden, sapa dağ yollarından, uçsuz bucaksız düzlüklerden geçer, bir dağa tırmanır ve en sonunda okyanusa varırlar. Adam yolculuk boyunca bir de "iç yolculuk" yaşamakta, başka doruklarda gezinmektedir. Kendi "deli" geçmişine, aklın ötesine yolculuk yapmaktadır.


"Akılcılık" dediği hayaletin peşinde antik Greklerden moderns bilim felsefesine kadar bütün Batı düşüncesini kateder. Etrafındaki bütün çirkinliğin, sahteliğir sebebi olduğu söyleyen teknolojiyi suçlamaz. Sorun, teknoloji üreten insanlara ürettikleri nesneler arasındaki ilişkilerdir. Bunun da temelinde gerçekliği, özne ve nesne diye uzlaşmaz karşı kutuplar koyutlayarak kavramaya çalışan Akıl anlayışındaki "genetik bir bozukluk" yatar. Bu anlayış, Nitelik sorunuyla hesaplaşamaz. Bir sanatçının yapıtını oluşturduğu, bir tamircinin bir motorsiklti özenle tamer ettiği saf Nitelik anlarında özne ve nesne özdeştir. Bir yanda insan, bin yanda dünya/Nesne yoktur. Değer yoksa olgu da olamaz. "iyi", gerçekliğin bir biçimi değildir, kendisidir.


Pirsig'e göre dünyayı politik programlar oluşturarak düzeltemezsiniz, bunlar ancak temeldeki sistemin doğru olması durumunda  işe yarar. "Dünyüyı düzeltmenin yeni önce kendi yüreğimiz, kafamız ve ellerimiz ve onladan çıkan iştir." Bu yüzden de insanoğlunun yazgısını düzeltmekten değil, motosikletin nasıl onarılacağından söz eden bir kitaptır bu. " Çünkü gerçek motosiklet, kendimiz denen motosiklettir."



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder